Jezus a żydowskie stronnictwa

[gronostaj]

Cześć wszystkim!

Zastanawia mnie taka kwestia. Jezus, jak wiadomo, miał sporo zastrzeżeń do współczesnych sobie Żydów. W popularnym rozumieniu sprawa jest czarno-biała, są źli faryzeusze i cała reszta, o której nikt nic nie wie. Jeśli się temat zgłębi, to sytuacja była trochę bardziej złożona.

W czasach Jezusa mamy kilka grup o dosyć odrębnych poglądach. Na potrzeby tej rozkminy umówmy się, że jest ich pięć:

• Faryzeusze - z tego co pamiętam 60-70% żydów z tamtych czasów, dominujący pogląd
  
• Saduceusze - drudzy co do liczności; uważali, że nie będzie zmartwychwstania umarłych
  
• Esseńczycy - stronnictwo oczekujące bliskiego końca świata
  
• Zeloci - wyodrębnili się z faryzeuszy, mieli radykalne podejście do problemu niewoli
  
• Samarytanie - Żydzi pół-krwi nieuznawani przez Żydów głównego nurtu; mieli zmodyfikowany pięcioksiąg i własną świątynię
  

I teraz zadaję sobie pytanie:
Czy Jezus krytykował wszystkich?

Faryzeusze. Tutaj sprawa jest prosta, bo na każdym kroku coś o nich mamy.

Bo powiadam wam: Jeśli wasza sprawiedliwość nie będzie większa niż uczonych w Piśmie i faryzeuszów, nie wejdziecie do królestwa niebieskiego. [Mt 5:20]

Saduceusze. O nich jest mniej, ale jest. Na przykład:

A gdy widział, że przychodziło do chrztu wielu spośród faryzeuszów i saduceuszów, mówił im: Plemię żmijowe, kto wam pokazał, jak uciec przed nadchodzącym gniewem? [Mt 3:7]

Mamy też sytuację z Mt 22:23-... (było 7 braci i jedna kobieta, czyją będzie żoną po zmartwychwstaniu)

Samarytanie. Mamy spotkanie z Samarytanką, gdzie Jezus mówi niezbyt ostro, acz stanowczo:

Rzekła do Niego kobieta: Panie, widzę, że jesteś prorokiem. Ojcowie nasi oddawali cześć [Bogu] na tej górze, a wy mówicie, że w Jerozolimie jest miejsce, gdzie należy czcić [Boga]. Odpowiedział jej Jezus: Wierz Mi, kobieto, że nadchodzi godzina, kiedy ani na tej górze, ani w Jerozolimie nie będziecie czcili Ojca. Wy czcicie to, czego nie znacie, my czcimy to, co znamy, ponieważ zbawienie bierze początek od Żydów. Nadchodzi jednak godzina, nawet już jest, kiedy to prawdziwi czciciele będą oddawać cześć Ojcu w Duchu i prawdzie, a takich to czcicieli szuka Ojciec. [J 4:19-23]

Zeloci. Tutaj sprawa nie jest oczywista, ale też są krytykowani (choć nie wprost). W 6 r. n.e. gość znany jako Juda Galilejczyk wywołał bunt przeciw Rzymianom, którzy próbowali ściągać podatek. Bunt został krwawo stłumiony (por. Dz 5:37). Paręnaście lat później mamy taką sytuację:

Ci przyszli i rzekli do Niego: Nauczycielu, wiemy, że jesteś prawdomówny i na nikim ci nie zależy. Bo nie oglądasz się na osobę ludzką, lecz drogi Bożej w prawdzie nauczasz. Czy wolno płacić podatek cezarowi, czy nie? Mamy płacić czy nie płacić? [Mk 12:14]

Po której Jezus ich hejtuje. Podejrzewam, że pytanie nie było przypadkowe i chodziło właśnie o to, czy Jezus opowie się po stronie zelotów.

I dochodzimy do esseńczyków, o których nie znalazłem w NT nic. Co więcej, Jezus też głosił coś podobnego - że koniec jest bliski itp. Przeczytałem artykuły na [obu] [wikipediach] i widzę sporo podobieństw między esseńczykami, a wczesnymi chrześcijanami z Dziejów. Ale z Wikipedią różnie bywa, więc szukam dalej.

Takie [dwa] [artykuły] wymieniają kolejne podobieństwa, choć argumentacja miejscami jest wątpliwa. Np. podaje rzekome podobieństwa między esseńczykami a Jezusem, które jednak mają mocne korzenie w ST, więc Jezus jest pod tymi względami równie podobny do esseńczyków, co np. do faryzeuszy. Poza tym autor z jednej strony nie uznaje ewangelijnego opisu Jezusa za odpowiadający Jezusowi prawdziwemu; jednak z drugiej strony zestawia esseńczyków właśnie z Jezusem znanym z ewangelii.

Pewne rzeczy, których nauczał Jezus, nie pasują za bardzo do esseńczyków z tych opisów, więc raczej nie był jednym z nich. Ale wiele rzeczy pasuje.

Więc się zastanawiam:

• Czy Jezus nigdy nie mówił źle o esseńczykach?
  
• Czy ktoś może porównywał fragmenty, na które powołują się artykuły, z faktyczną treścią zwojów z Qumran?
  
• Wersja skrajna: Jakie jest prawdopodobieństwo, że esseńczycy przekręcili to, co Jezus miał na myśli, a my mamy w rękach jakąś hybrydę jego i ich nauczania?
  

Co o tym myślicie?